Kawih Jeung Dongeng

Ayang-ayang gung

Ayang-ayang gung,
gung goongna rame,
menak ki mastanu,
nu jadi wadana,
naha maneh kitu,
tukang olo-olo,
loba anu giruk,
ruket jeung kumpeni,
niat jadi pangkat,
kantun kagorengan,
ngantos kanjeng dalem,
lempa limpi lempong,
ngadu pipi jeung nu ompong

Kawih di luhur ngagambarkeun hiji carita, nyaeta nyaritakeun ngeunaan Ki Mastanu. Dina ieu kawih di caritakeun Ki Mastanatu teh meunang kalungguhan ti Kompeni atawa ti kaum penjajah dina danget harita. Anu sok padahal rahayat katut para pajoang lokal ker meujeuh-meujeuhna giruk atawa ceuceub ka kaum penjajah teh. Atuh Ki Mastanu sorangan jadi bahan inceran para pejoang, lantaran dianggap geus hianat ka bangsa sorangan.

Dina sisi sejen dicaritakeun deui yen Ki Mastanu teh saurang ahli elmu anu paduli kana sajarah karuhun, anu memang ngahaja nutur-nutur pihak kompeni atawa Walanda. Naon atuh maksud jeung tujuan Ki Mastanu make jeung nutur-nutur Walanda teh?

Dina danget harita Walanda ker maluruh ngeunaan sajarah Pajajararan. Nya Ki Mastanu teh minangka Guide cenah ceuk jaman kiwari mah. Ki Mastanu sorangan ngabogaan maksud pribadi, nyaeta boga rasa hariwang bisi Walanda nyelewengkeun sejarah Pajajaran pikeun ngadukeun rahayat atawa bangsa dina danget harita. Ahirna tetep dongeng ngeunaan Ki Mastanu teh aya dua rupa.

Beja, bisa heueuh bisa henteu. Kukituna dipungkas ku lempa lempi lempong, ngadu pipi jeung nu ompong. Lantaran nungarana beja jeung jeu cenah tetep teu bisa dijieun hunjjah.

Ieu kakawihan ku kuring dianggap pangajaran jelema baheula, yen dimana urang meunteun hiji perkara teu bisa gagabah. Nyaeta urang teubisa ngahukuman alus atawa goreng hiji perkara lamun can eces jentre tur pertela ngeunaan alus jeug gorengna. Wallahu A'lam